-
1 aegre
aegrē [ aeger ]1) болезненно, мучительно, тяжело (ae. est mihi Pl)2) с неудовольствием, с досадой, неохотноae. ferre C, Sl, L etc. (pati Pl, Ter, L, habere Pl, L, Sl, accipere T) — сносить с досадой, быть недовольным, сердитьсяaliquid ae. facere alicui Pl, Ter — причинять неприятность чём-л. кому-л.3) с трудом, едва ( sustinere aliquid C)aegerrime confecerunt, ut flumen transirent Cs — (гельветы) с величайшим трудом форсировали рекуvix et ae., vix aegreque, vi et aegerrime Sen, Fl, Ap etc. — с величайшими усилиямиae. risum continere Pl — с трудом удерживаться от смеха -
2 umerus
ī m.1) верхняя часть руки до локтя, предплечье ( с лопаткой и ключицей) ( aliquid dextro trahere umero Prp); плечо ( sagittae pendebant ab umero C)sustinere aliquid umeris C — поддерживать что-л. плечами2) лопатка (животных) C, V3) горный склон ( virides (h) umeri St)4) средняя часть ствола Col, PM -
3 causa
(арх. caussa), ae f. [ cado?]1)а) причина, повод, основание, побудительное начало (c. belli Cs; c. major, perspicua, probabilis C)cum causā C (non sine causa C, CC) — не без основанияquā causā Pl, hac de causa O, quā de (или ex) causa и ob eam causam C — по этой причинеcausam alicujus rei sustinere C — быть повинным в чём-л.afferre causam C — приводить основание (указывать причину) или давать поводquid causae est, quin...? H — в чём причина, что... не...?б) abl. causā по причине, для, ради, из-заeā causā Pl, Ter etc. — по той причине2) извиняющее обстоятельство, предлог, отговорка (causas fingere O, invenire Ter, interserere и interponere Nep)per causam Cs, L etc. — под предлогом3) возражениеnullam (тж. non и haud) causam dico Pl etc. — я не возражаю (ничего не говорю против)4) дело, обстоятельства дела, положение делаaliquid non ad causam, sed ad voluntatem personasque dirigere VP — сводить что-л. не к (объективным) обстоятельствам дела, а к воле (отдельных) лиц5) дела, тж. польза, интересы ( rei publicae C)victrix c. и victa c. — см. placeoarmis inferiores, non causa esse C — уступать в вооружении, но не по существу (не в главном)6) целевая причина, цель, смыслin solo vivendi c. palato est J — цель жизни (римских богачей) в одном лишь обжорстве7) связь, отношенияcausam amicitiae habere cum aliquo Cs — быть в дружеских отношениях с кем-л.non alienum esse arbitror explicare, quae mihi sit ratio et c. cum Caesare C — считаю нелишним разъяснить, каков характер моих взаимоотношений с Цезарем8) тема, предмет (c. disserendi C)9) судебное дело, тяжба, процесс (privata, publica C)c. capitis C etc. — уголовное делоcausam obtinere (tenere, sustinere) C — выиграть процессcausam dicere C — выступать на суде с защитой, вести дело -
4 cervix
cervīx, īcis f. (преим. pl.)1) шея, преим. затылок ( equi L)cervici alicujus imponi V — сесть кому-л. на шеюdare cervices alicui C, тж. cervicem praebere, porrigere или praestare alicui Sen — (покорно) протянуть кому-л. шею (т. е. позволить умертвить себя)sextā cervice ferri J — отправиться в носилках, которые несут шесть слугcervicibus suis aliquid sustinere C — выносить что-л. на своих плечахin cervicibus esse L (stare QC) — быть за плечами (на носу), непосредственно угрожатьdare cervices alicui rei C — покориться чему-л.subire aliquam rem rigidā cervice QC — упорно сопротивляться чему-л.depellere (repellere) aliquem (aliquam rem) a cervicibus alicujus C — избавить кого-л. от кого (чего-л.)2) горлышко (amphorae M, Pt)3) колонна, столб ( cervices fornicum PM)4) перешеекc. Peloponnēsi PM — Пелопоннесский перешеек (Истм)5) поэт. верхушка, крона ( cupressi St) -
5 impetus
im-petus, ūs m. [ peto ]1) стремление (вперёд),напор, набег, натиск, наступление, нападение (propulsare impetum hostium C; facere impetum in aliquem Cs, C; sustinere impetum alicujus Cs); наплыв, стечение ( adversarum rerum Sen); тяготение вниз, тяжесть (gravescit i. Lcr)2) стремительность, сильное течение (maris Cs; flumĭnis QC, L); сила, порыв (ignis Lcr; ventorum Cs); полёт ( fulmĭnis Lcr); быстрое движение, резкий поворот (i. caeli Lcr, C)3) сильное желание, страсть (i. imperii delendi C)i. mihi est aliquid facere O etc. — мне чрезвычайно хочется что-л. сделать4)а) пламенность, пылкость, сила, увлечение, подъём (i. animi C; i. dicendi C; orationis C)б) ярость, страстность, горячность ( multitudinis Just)i. divīnus C (sacer O) — вдохновение, энтузиазмfluens impĕtu T — страстный, темпераментный -
6 persona
I persōna, ae f.1) маска, личина (преим. театральная) (tragica Ph; comica Q)personam vitae deponere Ap — снять маску жизни, т. е. умереть2) театральная роль, характер (alicujus personam capere C; p. alicujus Ter и de aliquo C)3) житейская роль, положение, функции (accusatoris, philosophi C)alicujus personam ferre L (tenere, sustinere, gerere, tueri C) — представлять кого-л., исполнять чью-л. обязанность4) личность, лицо (de alicujus personā aliquid dicere C)alicujus (in, ex) personā или per personam alicujus C, VP etc. — в чьём-л. лице или в качестве кого-л.5) грам. лицо V, QII pesona f. к personus -
7 vis
I vīs 2 л. sg. praes. ind. к volo II II vīs (gen. sg. vis T, Dig и dat. sg. vi bAfr крайне редки; acc. vim, abl. vī; pl. vīrēs, ium) f.1) сила, мощь (corporis Sl; equi, venēni C; flammae Nep; morbi Sl, Nep; consuetudinis C); крепость ( vini C); мощь, мощность (animi Sl; venti Lcr; fluminis Cs); могущество ( deorum C); сила, энергия ( Demosthĕnis C); сила, бодростьsummā (maximā) vi Sl — со всей силой, с величайшим напряжениемv. omnis belli versa in Capuam erat L — всё напряжение войны сосредоточено было в Капуе2) pl. силы, средства, возможность, способностьpro viribus C — в меру сил, насколько позволяют силыsupra vires H — свыше сил3) сила, насилие, принуждениеvim facere in aliquem Ter и alicui C — применить силу к кому-л.alicui vim afferre (inferre, adhibēre) C, тж. vim imponere alicui C — совершить насилие над кем-л.accusare aliquem de vi C — обвинить кого-л. в насилииvim vi repellere (defendere, propulsare) Dig — отразить силу силойvi victa v. est C — сила побеждена силойnec vi nec clam nec precario Ter, C, Dig — ни силой (т. е. в порядке самоуправства), ни тайком, ни путём (противозаконного) соглашения (юр. формула трёх видов «незаконного завладения» — vitiosae passessionis)4) толчок, ударv. caeli PM — непогода, буря, гроза5) стеснённое положение, тяжёлые условия ( in summā vi versari C)v. major C etc. — чрезвычайное и непреодолимое обстоятельство (фр. force majeure) (v. major excusat Sen)6) набег, нападение, натискurbem vi (или per vim) expugnare Nep — завоевать город штурмом7) pl. вооружённые силы, войска8) множество, масса (hominum Pl, L; auri C; pulveris Cs)odora canum v. V — стаи чутких собакv. lacrimarum C — потоки слёз9) вес, влияние, значение (oratoris, dicendi, conscientiae C)maximam vim habere ad aliquid Cs — иметь огромное влияние на что-л. или величайшее значение для чего-л.v. testamenti Dig — (юридическая) действительность завещания10) сущность, суть, (истинная) природа, (внутренний) смысл (virtutis C; eloquentiae Q; verae amicitiae Sen)totam vim beate vivendi in animi robore pono C — сущность счастливой жизни я усматриваю целиком в силе духаspecie magis quam vi T — больше по внешности, чем в сущности (на деле)11) важность, вескость (v. et loci et temporis C); значение, смысл (verbi, nominis C); смысл, суть ( legis C)v. in re publicā temporum C — политическое значение обстоятельствhaec est in his verbis v. C — таков смысл этих словv. genitalis T — семенная жидкость; pl. PM = testiculi
См. также в других словарях:
charge — Charge, ou fardeau, Onus. Une charge et charté, Vehes, vehis. La charge qu on baille à aucun pour faire quelque chose, Actus, Mandatum, Ministerium, Negotium, Onus. Toute charge qu on prend, ou qu on baille à faire, Prouincia. Une charge… … Thresor de la langue françoyse
COLUMNA — I. COLUMNA Graece σύλος, item κολώνη, in multiplici olim usu. Necesstati enim et ornatui inserviebant, de quibus Plin. l. 36. c. 23. Columellae in aede densius positae crassiores videntur. Genera earum quatuor. Quaesextam partem altitudinis in… … Hofmann J. Lexicon universale
JUDEX — I. JUDEX apud mediae aetatis Scriptores vatie sumitur. Sic enim vocantur Consules, apud Hier. in Chron. Magnates, Comites, Proceres, vel Senatores, apud Iornand. de Regnor. success. Isid. Pacens. in Chron. Aerâ 754. Anastas. passim. Alios. Legis… … Hofmann J. Lexicon universale
TRIBUS — aut a numero, quia tres primitus apud Romanos erant, aut tributo quod pendebant, (teste Fazellô) dictae sunt partes in quas populus vel civitas dividitur, ab aliquibus ortum ducentes. Veluti tribus Israel a filiis Iacob originem traheutes; quibus … Hofmann J. Lexicon universale
jugement — Jugement, Arbitrium, Opinio, Interpretatio, Iudicium. Le jugement d aucune chose, Inspectio alicuius rei. Ce jugement et raison dont tous les hommes ont participation, Sensus communis. Jugement donnant instruction à d autres juges, en semblables… … Thresor de la langue françoyse
DECANUS — I. DECANUS Gr. Δέκανος, a δεκὰς, in militia dictus est, qui 10. mulitibus: in Monasteriis qui 10. monachis in Eccl. maiori, 10. praebendis seu Canonicis, plerumque Presbyteris: idoque et ipse Archiepresbyter habetur: in Episcopatus divisione 10.… … Hofmann J. Lexicon universale
PATRONUS — qui alium tuetur, quorum origo haec: Divisô universô Populô in Patricios et Plebeios, arctissimô utrosque vinculô colligaturus Romulus, commendavit, teste Dionysiô Halicarnassaeô, Patriciis Plebeios, optione cuique e vulgo datâ, ut, quem vellet,… … Hofmann J. Lexicon universale
empescher — Empescher, C est estre destourbier et empeschement de quelque chose, Obstare, Officere, comme, Ceste muraille empesche ma veuë, Hic paries obstat prospectui. Et mettre empeschement à l execution de quelque chose, Obstaculum inferre, J empesche la … Thresor de la langue françoyse
office — Office, n. penac. Tantost signifie cela mesme que Officium en Latin, dont il vient, et suyvant cela on dit, Il m a fait tout bon office d ami, Nihil non officij quod amicum deceat, mihi praestitit, Et correspondance d offices, Officiorum vices,… … Thresor de la langue françoyse
soing — Soing, Cura, Accuratio, Diligentia, Negotium. Soing et diligence de faire quelque chose, Attentio, Intentio. Soing et grande diligence, Sedulitas. Soing trop affeté, Sedulitas arguta. Le soing qu on a tous les jours, Cura quotidiana, vel insidens … Thresor de la langue françoyse
Legio X Gemina — Escudo de la Legio X Gemina a principios del siglo V, según la Notitia Dignitatum occ. Activa Desde el 70 a. C. hasta el siglo V … Wikipedia Español